Jak można pomóc uczniom cudzoziemskim poczuć się komfortowo w
szkole i wspomóc jednocześnie proces przyswajania języka
polskiego? Zaaranżujmy wspólnie z uczniami polskimi i
cudzoziemskimi przestrzeń, w której spędzają wiele godzin w ciągu
dnia!
Przyjemnie jest uczyć się w
ładnej, czystej i bezpiecznej przestrzeni sprzyjającej procesowi
edukacji. W szkole zwykle wiszą gazetki tematyczne, plakaty,
zdjęcia, ściany nierzadko są kolorowe. Czy uczniom cudzoziemskim przestrzeń szkoły, w której się uczą, zawsze daje
poczucie bezpieczeństwa, przynależności do danej placówki?
Zastanówmy się, co może zrobić społeczność szkolna, aby uczniowie cudzoziemscy poczuli się dobrze w swojej polskiej szkole.
Dobrze jest wyznaczyć w szkole miejsce na gazetkę ścienną dotyczącą spraw uczniów cudzoziemskich. Za prowadzenie jej powinni być odpowiedzialni uczniowie różnych klas, którzy mogliby pełnić dyżury na przykład co dwa tygodnie. Sprzyja to zainteresowaniu uczniów polskich sytuacją rówieśników cudzoziemskich, buduje integrację w szkole, nie obciąża dodatkowymi obowiązkami wyłącznie uczniów jednej klasy. Jakie treści można zaproponować? Uczniowie w porozumieniu z nauczycielem języka polskiego mogą zamieszczać codziennie „słowo dnia” – jedno słowo wraz z tłumaczeniem na wybrane języki obce. Nauczyciel powinien wskazać uczniom obszary tematyczne będące podstawą wybierania słówek (np. przedmioty codziennego użytku, hobby, żywność, sport, zawody, ubranie). To uczniowie powinni proponować słowa, które mają poznać ich rówieśnicy. Ważne, aby pochodziły one z różnych pół tematycznych. Na gazetce uczniowie mogą zamieścić mapkę, na której zaznaczą kraje pochodzenia rówieśników cudzoziemskich. Ciekawym rozwiązaniem jest zamieszczanie kodów QR kierujących użytkowników do stron internetowych – w taki sposób uczniowie polscy mogą zachęcać uczniów cudzoziemskich do odwiedzania stron słowników w wersji elektronicznej, witryn o polskiej kulturze w różnych wersjach językowych, materiałów do nauki języka polskiego itp. Nauczyciele powinni włączać również uczniów cudzoziemskich w prowadzenie gazetki. Mogą oni zaprezentować na przykład rodzaj pisma, którym zapisuje się ich rodzimy język, fotografie miejsc, z których pochodzą czy zdjęcia potraw narodowych.
Jeżeli w szkole redagowana jest
gazetka szkolna, papierowa lub elektroniczna, osoby
odpowiedzialne za prowadzenie jej powinny przeznaczyć choćby pół
strony na treści dotyczące uczniów cudzoziemskich. Może to być
słowniczek dwujęzyczny, zaprezentowanie jednego z uczniów
cudzoziemskich – jego ciekawych umiejętności, doświadczenia
migracyjnego, twórczości.
Nauczyciel i uczniowie
opiekujący się daną salą mogą na początku roku szkolnego
umieścić
w niej na
wybranych przedmiotach
użytkowych karteczki samoprzylepne z
nazwami tych przedmiotów. W ten sposób można pomóc
uczniom cudzoziemskim opanować podstawowe słownictwo – ławka,
tablica, krzesło, okno, drzwi.
W salach, gdzie odbywają się
zajęcia, uczniowie mogą prowadzić gazetki ścienne tematyczne
pozwalające rówieśnikom cudzoziemskim poznać elementy kultury
polskiej – na przykład prezentujące najwybitniejszych Polaków,
najciekawsze miejsca historyczne w Polsce, najlepszych
polskich sportowców, najciekawsze książki
tłumaczone na inne języki itd.
Jeżeli w szkole jest włączana
muzyka na przerwach, można co pewien czas odtworzyć utwory
muzyczne zaproponowane przez uczniów cudzoziemskich w ich
językach ojczystych.
W wyznaczonych miejscach w
szkole można zamieścić napisy w języku polskim oraz w
językach ojczystych uczniów cudzoziemskich informujące o
tym, co znajduje się w danym miejscu, np. stołówka, czytelnia,
szatnia.
W bibliotece szkolnej
bibliotekarze mogą przeznaczyć półkę na wydawnictwa
obcojęzyczne – bajki, powieści, komiksy, czasopisma,
słowniki, płyty CD.
Wszelkie działania, choćby
najmniejsze, ale zaznaczające obecność uczniów cudzoziemskich w
szkole, zwiększają
integrację rówieśniczą, pozwalają uczniom zwiększyć swoją
wiedzę o własnej kulturze, językach obcych oraz kreują kolejne
pomysły.